Önümüzdeki dönemin riskleri

Avrupa Risk Yönetimi Dernekleri Federasyonu (FERMA), yakın zamanda 2025 ve sonrası için kuruluşların karşılaşacağı temel risk ve zorluklara dair önemli bir bakış açısı sunan ilk NEXT (Yeni Maruziyet Eğilimleri) Raporu'nu yayımladı. Bu raporun ana teması, işletmeleri ve hükümetleri gelişmekte olan risk eğilimlerinin uzun vadeli, geniş kapsamlı etkilerine karşı savunmasız bırakan kısa vadeli düşünce ve bilişsel önyargılara karşı bir uyarı niteliğinde.

Rapor, orta ve uzun vadede Avrupa işletmelerini önemli ölçüde etkilemesi beklenen dört temel, birbiriyle bağlantılı gücü vurguluyor:

* Jeopolitik Değişimler:

* İstikrarsız Ticaret Ortamları: Devam eden çatışmalar, yaptırımlar ve korumacı politikalar, küresel ticareti, tedarik zincirlerini ve pazar erişimini aksatmaya devam edecek.

* Ekonomik Güvenlik Tedbirleri: Hükümetler, belirli ülkelere veya tedarikçilere olan bağımlılıkları azaltmak için tedarik zincirlerini "risksizleştirmeye" ve çeşitlendirmeye giderek daha fazla odaklanıyor. Bu durum, daha karmaşık ve potansiyel olarak parçalanmış bir küresel ekonomiye yol açıyor.

* Dijital Egemenlik: Dijital altyapıları, verileri ve yapay zeka ve yarı iletkenler gibi kritik teknolojiler üzerinde daha fazla kontrol sağlamaya çalışan ülkeler, uluslararası iş operasyonlarını ve veri akışlarını etkileyecek.

* Teknolojik Hızlanma:

* Yapay Zeka (YZ) ve Otomasyon: YZ, otomasyon ve biyoteknolojideki hızlı ilerlemeler, iş modellerini dönüştürüyor ancak aynı zamanda yeni riskler de yaratıyor. Bunlar arasında işten çıkarmalar, etik ikilemler (örneğin, algoritmik önyargı) ve Avrupa'nın rekabet edebilirliğine yönelik zorluklar var.

Yetenek Açıkları: Özellikle teknoloji ve siber güvenlik alanındaki uzmanlaşmış becerilere olan talep, arzı aşmaya devam ederek kritik yetenek açıklarına yol açıyor.

* İşgücü Dönüşümü: YZ ve otomasyonun entegrasyonu, işgücünün önemli ölçüde yeniden becerilenmesini ve geliştirilmesini gerektiriyor; bu da kuruluşlar ve hükümetler için zorluklar yaratıyor.

* Refah ve Ruh Sağlığı: Ruh sağlığı sorunlarına ve sürekli değişimin çalışan refahı üzerindeki etkisine dair artan farkındalık, işverenlerden daha sağlam destek sistemleri gerektirecek.

* İklim Değişikliği

* Doğal Afetlerin Artan Sıklığı ve Şiddeti: Aşırı hava olayları, fiziksel hasara, tedarik zinciri kesintilerine ve artan sigorta maliyetlerine neden olmaya devam edecek.

* İklim Davaları: Şirketler, çevresel etkileri, iklim geçiş stratejileri ve iklimle ilgili açıklamalarıyla ilgili olarak giderek daha fazla yasal işlemle karşı karşıya kalıyor.

* Düzenleyici Baskı: Daha katı çevre düzenlemeleri ve raporlama gereklilikleri (örneğin, CSRD, CS3D), işletmelerden iklim etkileri ve dayanıklılıkları hakkında daha fazla şeffaflık ve hesap verebilirlik talep edecek.

* Sigortalanabilirlik Zorlukları: İklim değişikliği, doğal afetlerle ilgili olanlar gibi belirli risklerin sigortalanmasını giderek daha zor veya pahalı hale getirerek bir "koruma açığına" yol açıyor.

Risk Yöneticileri İçin Stratejik Zorunluluklar ise FERMA'ya göre şöyle:

* Stratejik Öngörüyü Benimsemek: Risk ufuklarını genişleten ve gelecekteki senaryoları öngören metodolojileri benimsemek için geleneksel, kısa vadeli risk değerlendirmelerinin ötesine geçmek.

* Uzun Vadeli Düşünce Kültürünü Teşvik Etmek: C-seviyeden başlayarak kuruluşun her yerinde proaktif bir risk yönetimi zihniyetini teşvik etmek.

* Performans Metriklerini Yeniden Tanımlamak: Yalnızca kısa vadeli kazanımlara odaklanmak yerine, dayanıklılık ve adaptasyon ölçütlerini organizasyonel performans metriklerine dahil etmek.

* Teknolojiden Yararlanmak: Risk tespiti, niceliklendirme ve hafifletmeyi iyileştirmek için yapay zeka odaklı analitikler, tahmin modelleri ve diğer dijital araçları kullanmak.

* Risk Yönetimi Rolünü Yükseltmek: Risk yöneticilerini, liderlikle etkileşim kurabilen ve uzun vadeli dayanıklılığa ve büyümeye katkıda bulunabilen stratejik liderler olarak konumlandırmak.

* Sigortalanabilirlik Açıklarını Gidermek: Belirli iklim ve siber riskler gibi giderek sigortalanamaz hale gelen riskler için çözümler bulmak amacıyla sigortacılar ve paydaşlarla işbirliği yapmak.

Özetle, FERMA'nın 2025 raporu, kuruluşların riski algılama ve yönetme biçimlerinde temel bir değişim için güçlü bir şekilde taraftar yorumlar yapıyor. Bu, küresel zorlukların derin karşılıklı etkileşimlerini kabul eden ve proaktif, stratejik öngörüye geçiş yapan bir "risk devrimi" çağrısıdır.