Kocaeli’de Kentsel Dönüşüm: 30 Bin İnsanı Dikey Tabutlardan Kurtarabiliriz!

Deprem, Kocaeli’nin kaderinde derin izler bırakan bir gerçek.

1999 depreminin üzerinden 26 yıl geçmiş olsa da, o dönemin riskli binaları hala ayakta duruyor.

Kentsel dönüşüm, bu gerçeğin gölgesinde şehrin en kritik ve bir o kadar da zorlu gündem maddelerinden biri. Yerel yönetimler için riskli, vatandaş için hassas, devlet için ise karmaşık bir süreç.

Ancak, kim taşın altına elini koyuyorsa, alkışı hak ediyor. Yine de bu çaba, bazı gerçekleri görmezden gelmemizi ya da konuşmaktan kaçınmamızı gerektirmiyor. Kocaeli’nin 2002’den bugüne kadar olan kentsel dönüşüm serüvenine bakarken, hem umutları hem de eksikleri konuşma zamanı.

*

Taşın Altına Elini Koyanlar ve Gerçekler

Nokta TV’de yayınlanan Şehirde Konuşulamayanlar programında, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın’ın kentsel dönüşüm açıklamalarını masaya yatırdık. Kentsel dönüşümün zorluklarını ve önemini, süreci anlattı.

Kendime o açıklamalardan notlar aldım…

Hangi parti, hangi belediye başkanı olursa olsun, kentsel dönüşüm riskli bir iş. Belediye başkanları genelde bu işten kaçıyor. Neden? Çünkü vatandaşın memnuniyeti, yerel yönetimler ve merkezi yönetim olmak üzere yerinde dönüşümün üçlü saç ayağı var. Vatandaş kiraya çıkmak zorunda kalıyor, tepki gösterebiliyor. 2+1 dairesi olan 3+1, 1+1 dairesi olan 2+1 istiyor. Bu, çok zor bir süreç…

*

KENT KONUT 2004’TEN BU YANA 10 BİN 300 KONUT YAPTI!

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, 15 noktada kentsel dönüşüm çalışması başlattığını, bugüne kadar yapılan konut sayısını ve yeni konut hedeflerini açıkladı.

Ancak bu hedefi, geçmiş verilerle bir sorguladım: Kent Konut, 2004’ten bu yana sadece 10 bin 300 konut üretmiş. Bu rakam 1 ay önce açıklanan resmi rakam. 5 bin konut TOKİ üretse 15 bin konut yapar.

Peki son 6 yılda Kocaeli Büyükşehir tarafından kaç konut yapıldı? Bu sorunun cevabı net değil.

*

TARAMA KONUSU ÖNEMLİ!

Belediyenin 200 bin konutu taradığı bilgisi ise dikkat çekici. Ben araştırdım. Bu tarama nedir? Nasıl yapılmış? Karot mu alınmış tek tek binalardan, soruşturdum. İşin içerisinde olan taramada görev alan insanlarla konuştum. Bu taramanın yalnızca binaların dış cephe fotoğraflarını çekmekle sınırlı olduğunu öğrenince şaşırdım. Numune alınmamış, beton kalitesi incelenmemiş. Yine de 200 bin fotoğraf çekmek büyük bir iş, ama asıl süreç şimdi başlıyor. Bundan sonraki süreçte numuneler alınacak, binalar riskli mi, değil mi bakılacak.

*

PEKİ START VERİLEN DÖNÜŞÜM NEDEN ÖNEMLİ?

Kentsel dönüşümün potansiyeline inanıyorum.

Çok önemli ve kritik olduğuna inanıyorum.

Bu yüzden medya şartsız destek olmalı…

Şöyle düşünmek lazım. Start verildikten sonra eğer 5 bin konut yenilenebilirse, yaklaşık 30 bin kişinin hayatı kurtarılabilir. 30 bin insanı dikey tabutlardan kurtarabiliriz. Bu, bir başarı hikâyesi olur.

Stratejik algılar yerine, net rakamlarla konuşmalıyız.

*

İKTİDAR OLAN MUKTEDİR DEĞİL Mİ?

2002 yılından bu yana iktidar olan AK Parti var.

Ve müthiş bir kampanya başlattı.

Kentsel dönüşüme yüzde 50 hibe desteği….

Ancak Kocaeli dahil edilmedi ve müteahhitlerin en çok istediği şey ilimizin dahil edilmesi…

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Kocaeli’nin yüzde 50 hibeye dahil edilmesi talimatına rağmen bürokratik engellerle bu desteğin sağlanamadığını açıkladı.

Bakan Kurum, talimat veriyor ama bürokrasi engelliyor.

Kim bu bürokrasi?

İktidar olmakla muktedir olmak arasında farka bakar mısınız?

*

GERÇEKÇİ ADIMLAR CESUR KARARLAR!

Kocaeli’nin kentsel dönüşüm serüveni, hem umut hem de soru işaretleriyle dolu. 1999 depreminin izleri, hala şehrin sokaklarında hissediliyor. Riskli binaların varlığı, her an bir tehlike olarak karşımızda duruyor.

Kentsel dönüşüm riskli ama kaçınılmaz bir süreç. Ancak bu süreç, şeffaflık ve gerçekçi hedeflerle yürütülmeli. Büyük büyük manşetler atılan Seka Havzası Projesi, dünyaca ünlü mimar gibi bir anda yok olunmamalı, sadece bir algı unsuru olarak kalmamalıdır.

Bürokratik engeller, vatandaşın beklentileri ve yerel yönetimlerin kararlılığı arasında sıkışan kentsel dönüşüm, Kocaeli için bir sınav niteliğinde. Taşın altına elini koyanları tebrik etmek gerek ama gerçekleri konuşmaktan da geri durmamalıyız. Kocaeli’nin, depreme hazır bir şehir olması için daha cesur adımlara ve daha şeffaf süreçlere ihtiyaç var. Çünkü bu şehir, bir daha 1999’un acısını yaşamamalı. Ve kent olarak hazırlanmalıyız.