Nöbetçi Eczaneler
Vücudun farklı bölgelerinde meydana gelen çıbanlar, kişilerin günlük yaşamlarını olumsuz yönde etkilemektedir. Yürümek, oturmak ya da kolların hareket ettirilmesini büyük ölçüde etkileyen bu oluşumlar farklı nedenlerden dolayı meydana gelebilir. Zaman içerisinde şişerek ağrıya neden olan çıbanlar aynı zamanda iltihap oluşumlarını da neden olmaktadır.
Stafilokok isimli bakterinin neden olduğu enfeksiyona bağlı olarak gelişen çıban, kıl köklerinden vücuda girer ve çevredeki yağ tabakasında üreyerek çoğalmaya başlar. Vücudun savunma mekanizmalarından biri olan alyuvarlar, bu noktada birikmeye başlar. Küçük bir sivilce gibi oluşmaya başlayan çıban, giderek büyük bir kitleye dönüşür.
ÇIBAN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Çıban oluşumu genel olarak küçük bir sivilce ile başlamaktadır. Buna kızarıklık oluşumları eşlik eder ve zaman içerisinde çıbanın bulunduğu bölgede şişkinlik meydana gelir. Şişkinliğe yanma ve büyüme eklendiğinde ise kişilerin rahatsızlık duyma seviyesi de artış gösterir. Deri yüzeyinde bezelye ya da nohut büyüklüğünde meydana gelen çıbanın etrafında kızarıklık, sıcaklık artışı ve ağrı hissi oluşur.
Çıbanların orta kısmında genel olarak beyaz ya da sarı renkli bir uç yer alır. Ağrısı giderek artan çıbanın oluştuğu bölgede zamanla iltihap meydana gelir. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde iltihap kana karışır ve vücuda yayılır. Bu durumda ateş, halsizlik, üşüme ve titreme gibi semptomlarda kendini göstermeye başlar.
ÇIBAN EN ÇOK KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Genel olarak çıban oluşumu, bağışıklık sistemi düşük olan kişilerde meydana gelir. Aynı zamanda hijyenik koşullarına dikkat etmeyen kişilerde ve hijyenik koşullara sahip olmayan yerlerde yaşayan kişilerde de çıban oluşumu görülmektedir. Bunların yanı sıra yaygın olarak çıban oluşumunun görüldüğü kişiler şu şekilde sıralanabilir;
- Yaşlılar
- Sıcak ve nemli iklime sahip bölgelerde yaşayan kişiler
- Aşırı terleyen kişiler
- Yağlı cilt tipine sahip olan kişiler
- Böbrek hastalığı olan kişiler
- Diyabet hastaları
- Karaciğer rahatsızlığı olan kişiler
- Obezite hastaları
- Kronik deri hastalığı olan kişiler
EN SIK GÖRÜLEN ÇIBAN TÜRLERİ NELERDİR?
Kişilerde farklı çıban türleri meydana gelmektedir. Toplumumuzdaki kişilerde en sık karşılaşılan çıban türleri ise şu şekilde sıralanmaktadır;
Şark Çıbanı: Şark çıbanı; Halep çıbanı, Bağdat çıbanı ya da güzellik yarası olarak anılmaktadır. Kutanöz leishmaniasis isimli paraziti taşıyan kum sineklerinin ısırması ile insana bulaşan bu çıban genel olarak el, ayak ve yüz bölgesinde görülür. Bir ila iki santimetre çapında yaralara neden olan bu çıban, tedavi edilmediği taktirde kalıcı yara izlerine neden olabilir.
Kara Çıban: Şarbon olarak da bilinen kara çıban, bacillus anthracis bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyondur. İnek, koyun ve keçi gibi hayvanlardan ya da bu bakterinin bulunduğu eşyalar ile temas edilmesi neticesinde insanlara geçer. Kara çıban, deride kabarıklık ve kaşıntıya neden olan içi su dolu kabarcık şeklinde görülür.
Şirpençe Çıbanı: Aslan pençesi olarak da bilinen bu çıbanın tıp literatüründeki adı ise kabonküldür. Staphylococcus aureus bakterisinin neden olduğu bu çıban, diğer çıban türlerine göre daha ağır bir seyre sahiptir. Deride meydana gelen şirpençe çıbanı; ateş, titreme ve üşüme gibi semptomlara neden olur.
ÇIBAN TEDAVİSİ İÇİN HANGİ BÖLÜME GİDİLİR?
Kişilerin sık sık karşılaştığı çıban sorunları için sağlık kuruluşlarının dermatoloji bölümlerine başvurulması gerekir. Uzman hekimler ilk olarak fiziksel muayene yapar ve ardından çıbanın türünü belirlemeye çalışır. Genel olarak çıban tedavisinde antibiyotik içeren kremler ya da antiseptik özelliğe sahip olan losyonlar kullanılmaktadır.