TUSAŞ Nedir, Açılımı Nedir?
Tüm Türkiye'nin hafızasında TUSAŞ saldırısı olarak yer eden elim olayın ardından araştırmalar hızlandı. Peki, TUSAŞ nedir? TUSAŞ açılımı nedir? İşte yanıtı..
Türkiye'nin hava ve uzay sanayii alanındaki en büyük şirketlerinden olan TUSAŞ milyonlarca vatandaşın hafızasında yerini aldı. 2024 yılında meydana gelen saldırıda hayatını kaybedenler oldu. Vardiya değişimi sırasında yaşanan saldırının ardından pek çok vatandaş TUSAŞ nedir araştırmasına başladı. Peki, TUSAŞ kimin, devletin mi? TUSAŞ ne işe yarar? İşte merak edilen TUSAŞ faaliyetleri..
TUSAŞ Nedir? Açılımı Nedir?
TUSAŞ, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.’nin (İngilizce: Turkish Aerospace Industries - TAI) kısaltmasıdır.
TUSAŞ Kimin? Devletin Mi?
TUSAŞ devlete ait bir şirkettir. Sahiplik yapısı kesin olmamakla birlikte yüzde 54,49 Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV), yüzde 45,45 Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) üzerinden Hazine ve Maliye Bakanlığı ve yüzde 0,06 Türk Hava Kurumu ortaklığında olduğu biliniyor. Ancak TUSAŞ devlet kontrolünde olan stratejik öneme sahip bir kuruluştur.
TUSAŞ Ne İşe Yapar?
TUSAŞ Türkiye’nin en büyük havacılık ve savunma sanayii firmalarından biridir. Faaliyet alanları şunlardır:
1. Askeri ve Sivil Uçaklar: HÜRKUŞ (eğitim uçağı), HÜRJET (jet eğitim ve hafif taarruz uçağı), ANKA, AKSUNGUR (İHA/SİHA), MMU – KAAN (5. nesil savaş uçağı projesi)
2. Helikopterler: T129 ATAK (taarruz helikopteri), GÖKBEY (yerli genel maksat helikopteri)
3. Uzay ve Uydu Sistemleri: İMECE, GÖKTÜRK gibi uyduların üretimi
4. Yapısal ve Kompozit Parçalar: Boeing, Airbus gibi firmalara parça üretimi yapar.
TUSAŞ Fabrikası Nerede?
TUSAŞ’ın ana yerleşkesi Ankara / Kahramankazan (eski adıyla Kazan) ilçesinde bulunuyor. Bu kampüs, oldukça geniştir (yaklaşık 5 milyon metrekare) ve birçok üretim, test, Ar-Ge ve ofis binasını barındırır.
TUSAŞ Faaliyet Alanları
1. Askerî ve Sivil Uçak Geliştirme
Milli Muharip Uçak KAAN: Türkiye’nin ilk 5. nesil savaş uçağı projesidir.
HÜRJET: Jet eğitim ve hafif taarruz uçağı
HÜRKUŞ: Temel eğitim uçağı, silahlı versiyonu da var (HÜRKUŞ-C)
TUSAŞ Şimşek: Hedef uçak (füze simülasyonu)
2. Helikopter Geliştirme ve Üretimi
T129 ATAK: Taarruz ve taktik keşif helikopteri
GÖKBEY: Yerli ve milli genel maksat helikopteri
ATAK II (Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri): ATAK'ın daha büyük ve güçlü versiyonu, geliştirme aşamasında.
3. Uzay ve Uydu Sistemleri
GÖKTÜRK-1 / GÖKTÜRK-2: Gözlem uyduları.
İMECE: Yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu.
TÜRKSAT 6A: Türkiye’nin ilk yerli haberleşme uydusu projesinde ana yüklenici.
4. İnsansız Hava Araçları (İHA/SİHA)
ANKA: Orta irtifa – uzun havada kalışlı (MALE) İHA.
ANKA-S: Uydu kontrollü versiyon.
AKSUNGUR: ANKA’nın gelişmiş, daha büyük versiyonu.
ANKA-III: Jet motorlu insansız savaş uçağı projesi.
5. Yapısal Üretim (Havacılık Parçaları)
TUSAŞ dünya çapındaki büyük havacılık firmaları için parça ve sistem üretir. Airbus, Boeing, Lockheed Martin, Northrop Grumman gibi firmalar için parça ve alt sistem üretimi üretir. Uçak gövdesi, kanat, kuyruk, iniş takımı bölümleri gibi yapısal komponentler yapar.
6. Ar-Ge ve Mühendislik: Gelişmiş malzeme teknolojileri kompozit, radar emici malzeme gibi işlemler yapar. Yazılım geliştirme gömülü sistemler, aviyonik yazılım, uçuş kontrol sistemleri üretir. Aerodinamik ve simülasyon sistemleri oluşturur.
7. Bakım, Onarım ve Modernizasyon (BOM): F-16, C-130, Cougar gibi hava araçlarının modernizasyonu ve bakım hizmetleri sunar. Silah sistemleri entegrasyonu ile görev sistemleri güncellemeleri yapar.
8. Uluslararası İşbirlikleri ve İhracat: Pakistan, Filipinler, Nijerya gibi ülkelere ATAK helikopteri ve ANKA İHA ihracatı yapar. Airbus ve Boeing'e yıllık milyonlarca dolarlık parça ihracatı yapar.
TUSAŞ Olayı Nedir?
TUSAŞ saldırısı veya 2024 Ankara saldırısı 23 Ekim 2024 tarihinde Ankara'nın Kahramankazan ilçesindeki TUSAŞ Merkez Yerleşkesine düzenlenen silahlı saldırıdır. Saldırının vardiya değişimi sırasında uzun namlulu silahlarla ve el yapımı patlayıcı kullanılarak gerçekleştirilen iki patlama ile koordineli bir şekilde yapıldığı ifade edildi. Ölü ve yaralıların olduğu TUSAŞ olayının ardından İçişleri Bakanlığı geniş çaplı bir araştırmaya başladı.