Prolaktin Yüksekliğinde Yenmemesi Gerekenler

Prolaktin yüksekliği (hiperprolaktinemi) prolaktin hormonunun normalin üstünde salgılanması anlamına geliyor. Bu durumun yönetiminde diyetin doğrudan belirleyici etkisi sınırlı tutuluyor. Kimi yiyecek ve içeceklerin prolaktin seviyelerini artırabileceği ya da hormonal dengeyi etkileyebileceği düşünüldüğü için Prolaktin yükseliğine dikkat edilmesi gerekiyor. Uzmanlar tarafından Prolaktin yüksekliğine göre şekillebilen beslenme formları bulunuyor. Kişiden kişiye değişkenlik gösteren Prolaktin yükseliği durumunda yapılması gerekenler yazımızda yer alıyor. Peki, Prolaktin yüksekliğinde ne yenir ne yenmez? İşte merak edilen Prolaktin Yüksekliğinde Yenmemesi Gerekenler..

Prolaktin Nedir?

Hiperprolaktinemi, kandaki prolaktin hormonunun normalden yüksek seviyelerde bulunması durumudur. Prolaktin, özellikle kadınlarda süt üretiminden sorumlu olan hipofiz bezinden salgılanan bir hormondur. Ancak hem kadınlarda hem erkeklerde farklı işlevleri vardır.

Prolaktin Nasıl Yükselir?

- Hipofiz bezindeki tümörler (prolaktinomlar): Prolaktin salgılayan iyi huylu tümörler en yaygın sebeptir.

- Stres: Fiziksel veya psikolojik stres prolaktini artırabilir.

- Gebelik ve emzirme: Normal fizyolojik süreçlerde prolaktin yükselir.

- Bazı ilaçlar: Antipsikotikler, antidepresanlar, tansiyon ilaçları, mide ilaçları (metoklopramid gibi) prolaktin seviyesini yükseltebilir.

- Troid bezinin az çalışması (hipotiroidi): Tiroid hormonu azlığı dolaylı olarak prolaktini artırabilir.

- Göğüs bölgesine uygulanan baskı veya travma

- Böbrek veya karaciğer hastalıkları

- Uyku ve egzersiz: Uykunun bazı evrelerinde ve yoğun egzersiz sonrası geçici yükselmeler olabilir

Prolaktin Yükseldiğinde Ne Yapılır?

- Doktora başvurun: Kan testi ile prolaktin seviyesi ölçülür.

- Altta yatan nedenin araştırılması: Tiroid fonksiyon testleri, hipofiz MR’ı gerekebilir.

- İlaç tedavisi: Dopamin agonistleri (örneğin kabergolin, bromokriptin) prolaktini düşürmek için kullanılır.

- Tümör varsa: Cerrahi veya radyoterapi gerekebilir.

- Yaşam tarzı değişiklikleri: Stresi azaltmak, ilaçları doktor kontrolünde kullanmak.

- Düzenli takip: Prolaktin seviyeleri ve klinik belirtiler izlenir.

Prolaktin Yüksekliğinde Kaçınılması Gerekenler

- Stres: Stresi azaltmaya çalışmak önemli, gerekirse psikolojik destek alınabilir.

- Kafeinli içecekler: Kahve, çay ve enerji içeceklerinin aşırı tüketimi önerilmez.

- Alkol: Alkol kullanımı azaltılmalı.

- Bazı ilaçlar: Doktorunuza danışmadan antipsikotik veya diğer hormonları etkileyen ilaçları kullanmayın.

- Aşırı egzersiz ve uyku düzensizliği: Bunlar prolaktini etkileyebilir, dengeli yaşam önemli.

- Doymuş yağ ve işlenmiş gıdalar: Hormonal dengeyi bozabileceği için sınırlanmalı.

Prolaktin Diyeti Nasıl Yapılır?

Prolaktin yüksekliğinde doğrudan prolaktin diyeti diye kesin bir diyet yoktur. Hormonal dengeyi destekleyen ve prolaktin seviyelerini olumsuz etkileyebilecek faktörleri minimize eden bir beslenme yaklaşımı önerilir. Prolaktin yüksekliğinde dikkat edilebilecek beslenme önerileri şöyle;

1. Dengeli ve doğal beslenin. Taze sebze ve meyveler tüketin. Tam tahıllar (esmer pirinç, tam buğday, yulaf) yiyin.

- Sağlıklı yağlar (zeytinyağı, avokado, ceviz, badem gibi kuruyemişler) tüketin.

- Yeterli protein (baklagiller, balık, tavuk, az yağlı et) tüketmeye çalışın.

2. Kafein ve alkolü sınırlayın.

- Kahve, çay, enerji içecekleri gibi kafeinli içeceklerin fazla tüketimi prolaktini artırabilir.

- Alkol ise hormonal dengeyi bozabilir.

3. Soya ve izoflavon tüketimine dikkat edin

- Soya ürünleri (tofu, soya sütü, soya fasulyesi) fitoöstrojen içerir ve hormonal dengeleri etkileyebilir.

- Çok fazla soya tüketiminden kaçınmak faydalı olabilir.

4. İşlenmiş gıda, şeker ve doymuş yağlardan uzak durun

- Hazır gıdalar, fazla şeker ve doymuş yağlar hormonal dengeyi bozabilir.

5. Stresi azaltacak besinlere yönelin

- Magnezyum açısından zengin (ıspanak, badem, kabak çekirdeği)

- Omega-3 yağ asitleri (somon, ceviz, keten tohumu)

6. Su tüketimine özen gösterin

- Yeterli su içmek vücudun genel sağlığı ve hormonal dengesi için önemlidir.

Prolaktin Diyeti Örnek Beslenme

Kahvaltı: Yulaf ezmesi, ceviz, taze meyve ve şekersiz yoğurt

Ara öğün: Badem veya bir avuç kuru meyve

Öğle yemeği: Izgara tavuk veya balık, bol yeşillikli salata, esmer pirinç

Ara öğün: Taze sebze dilimleri veya meyve

Akşam yemeği: Mercimek çorbası, sebzeli kinoa veya tam buğday makarna