Çiçek Aşısı Nedir, Nasıl Çalışır? Çiçek Aşısını Kim Buldu?

İnsanları etkileyen ciddi ve ölümcül hastalık olan çiçek hastalığı vücutta yüksek ateş, döküntü ve irinli kabarcıklarla teşhis ediliyor. Çiçek hastalığına karşı çiçek aşısı yapılıyor. Tarihin geliştirilen ilk aşısı olan çiçek aşısı mucidi merak ediliyor. Peki, çiçek aşısını kim buldu? İşte merak edilenler..

Çiçek Aşısını Kim Buldu?

Çiçek hastalığına karşı geliştirilen çiçek aşısını İngiliz doktor Edward Jenner 1796 yılında geliştirdi. 18. yüzyılda çiçek hastalığı ölümcül ve yaygın bir hastalıktı. Edward Jenner ineklerde görülen cowpox sığır çiçeği hastalığına yakalanan kişilerin daha sonra ölümcül smallpox (çiçek hastalığı) hastalığına yakalanmadıklarını fark etti. 1796 yılında James Phipps adlı 8 yaşındaki bir çocuğa bir sütçü kadının elindeki inek çiçeği kabarcığından aldığı sıvıyı enjekte etti. Çocuk hastalanmadı, ardından çiçek virüsünü verdiğinde de hastalanmadı. Bu deneyimle Jenner dünyanın ilk başarılı aşısını geliştirmiş oldu.

Çiçek Aşısı Mucidi Kim?

Aşılama fikri Jenner'dan önce Osmanlı döneminde variolasyon adıyla uygulandı. Özellikle Lady Mary Montagu (İngiltere'nin Osmanlı elçisinin eşi) İstanbul'da gördüğü bu yöntemi İngiltere’ye tanıttı. Ancak modern anlamda aşının geliştirilmesi ve bilimsel olarak yaygınlaştırılması Jenner'a ait olarak biliniyor. Çiçek aşısı tarihte insanlık tarafından tamamen yok edilen ilk hastalık oldu. Dünya Sağlık Örgütü 1980’de çiçek hastalığının dünyadan silindiğini ilan etti.

Çiçek Aşısı Korur Mu?

Çiçek aşısı insanlarda ciddi ve ölümcül bir hastalık olan çiçek hastalığına (smallpox) karşı koruma sağlayan bir aşı türüdür. Bu aşı tarihte geliştirilen ilk aşı olarak kabul edilir. Çiçek aşısı modern immünoloji biliminin başlangıç noktasıdır.

Çiçek Aşısı Nedir?

Çiçek aşısı çiçek hastalığına karşı bağışıklık kazandırmak için geliştirilmiştir. Edward Jenner tarafından 1796 yılında geliştirilen bu aşı çiçek virüsüyle aynı aileden ama daha az tehlikeli olan "vaccinia" virüsünü içerir. İnsanlara bu virüs verildiğinde bağışıklık sistemi çiçek hastalığına karşı korunma geliştirir.

Çiçek Aşısı Nasıl Çalışır?

Çiçek aşısı kişiye canlı ama zayıflatılmış bir virüs (vaccinia) enjekte eder. Vücut bu virüse karşı bir bağışıklık yanıtı üretir. Bu bağışıklık yanıtı sayesinde kişi gerçek çiçek virüsüyle karşılaşırsa hastalanmaz.

Çiçek Hastalığı Nedir?

Çiçek (smallpox) hastalığı yüksek ateş, vücutta döküntü, irinli kabarcıklar ve ciddi komplikasyonlarla seyreden bulaşıcı ve ölümcül bir virüs hastalığıdır. Yaygın olduğu dönemde ölüm oranı yüzde 90’lara kadar çıkan çiçek hastalığı tarih boyunca milyonlarca insanın ölümüne neden oldu. 1796 yılında Edward Jenner tarafından çiçek aşısı geliştirildi. 1950 ile 1970'lerde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) küresel çiçek aşılaması kampanyası başlattı. 1980 yılında Dünya Sağlık Örgütü çiçek hastalığının tamamen yok edildiğini ilan etti. Bu insanlık tarihinde tamamen yok edilen ilk hastalık oldu.

Çiçek Hastalığı Yapılıyor Mu?

Çiçek hastalığı artık görülmediği için rutin çiçek aşısı yapılmamaktadır. Ancak bazı ülkelerde biyolojik silah tehdidine karşı askeri personel ya da özel görevli sağlık çalışanlarına hala yapıldığı biliniyor.

Çiçek Hastalığı Hala Var Mı?

Çiçek hastalığı Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 1980 yılında tamamen yok edilmiş yani eradike edilmiş ilan edilmiştir. Bu insanlık tarihinde tamamen yok edilen ilk ve tek bulaşıcı hastalıktır. DSÖ dünya çapında büyük bir çiçek aşısı kampanyası başlattı. Somali’de görülen son doğal vaka çiçek hastalığının resmi olarak yok edildiğini ilan etti. Çiçek virüsünün laboratuvar örnekleri sadece 2 yerde güvenlik altında tutulmaktadır. Bunlar CDC (Atlanta, ABD) ile VECTOR Laboratuvarı (Rusya)'dır. Bu örnekler sadece bilimsel araştırmalar veya biyoterörizme karşı hazırlık amacıyla saklanıyor.