Ev sahibi ve kiracılar dikkat! Bakanlık tebligat göndermeye başladı

Ev sahipleri ve kiracılara yönelik olarak fiili anlamda düzenleme yapılacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı, kira gelirlerinin mart ayı itibariyle beyan edilmesini sağlamak için gayrimenkul sahiplerini mercek altına aldığını açıklamıştı. Bakan Mehmet Şimşek'in açıklamasının ardından kiracılara vergi dairesi tarafından görüşme yapılabilmesi adına tebligatlar gönderirken, kiracılardan kira sözleşmesi, banka ödeme dekontu ve eğer mevcutsa emlakçı bilgilerini istedi.

Milliyet Gazetesi'ne Avukat Umut Metin ve Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı açıklamalarda bulundu. Avukat Umut Metin; "Şu an Türkiye genelinde tüm illerde konutlara yönelik olarak elde edilen kira gelirinin doğru beyan edilip edilmediği konusunda bir çalışma yapılıyor. Görüşmeye davet yazıları gönderilerek belki de banka üzerinden görülen ödemelerin eksik veya fazla beyan edildiğinin fark edilmesine rağmen bu işin aslını öğrenmek için kiracıların da iznine başvurulabiliyor. Burada vergi dairesi tarafından yapılmak istenen şey yanlış bir adım atmamak, çünkü burada vergi kaybının 1 katı kadar ceza uygulanabiliyor. Doğru, dürüst beyanda bulunulmasını teşvik için vatandaşlar görüşmeye çağrılıyor" dedi.

"GİTMESİ KENDİ FAYDASINA OLUR"

Görüşmeye gitmek gibi bir zorunluluğun olmadığını söyleyen Metin ;"Ancak gitmesi kendi faydasına olur, kiracı gitmeden de yazılı beyanda bulunabilir. Tavsiyem bu tür bir davete icap etmenin ihtiyaç olduğu yönündedir. Kira beyanlarında bir eksiklik olmuş olabilir. Muvazaalı kira sözleşmeleri olabilir. Önemli olan vatandaşın, vergi dairesi aracılığı ile kendisine yaptığı bildirime karşı icap ederek görüşmeye gitmesi, vergisel beyanında eksiklikler varsa bunu doğru hale getirmesidir" ifadelerine yer verdi.

"VERGİSEL SORUNU ÇÖZMÜŞ OLMAZSINIZ"

Vergilendirmeyi tam sağlayabilecek bilgiye erişim istendiğini belirten Avukat Umut Metin; "Cezalandırıcı bir yöntemden ziyade vergilendirmeyi tam sağlayabilecek bilgiye erişim isteniyor. Siz o görüşmeye gitmezseniz vergisel sorununuz çözmüş olmazsınız. Vatandaş kiracı da olsa görüşmeye icap edip gerçek kira bedelini ifade etmelidir. Doğru kira sözleşmesinin ibrazı önemli olacaktır. Sistem şu yaklaşımda değil: ‘Biz yanlış beyanda bulunan kiracıları mülk sahiplerini bulalım, hepsini cezalandıralım’ yaklaşımı yok. Yapılmak istenen ülke genelinde kira gelirlerine ilişkin doğru beyanda bulunma kültürünü disipline etmektir" diye konuştu.

Avukat Umut Metin; "Kamunun kaynağa ihtiyaç duyduğu bu dönemde vatandaşın vergisel yükümlülüklerini yerine getirmesi için dürüst davranması gerekiyor. Şimdi vergi dairesi kendi görevi itibarıyla kendisine karşı doğru beyanda bulunulması için görüşmeler icap ettiriyor" açıklamasında bulundu.

"KİRALARLA ALAKALI YAZLILAR GELİYOR"

Gayrimenkul danışmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı ise yaptığı açıklamada; “Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yaptığı açıklamalar piyasada sonuç bulmaya başladı. Tapu ve nüfus verilerinin incelenmesi sonucunda kira geliri elde etme potansiyeli olan yaklaşık 4.5 milyon konutun analiz edileceği söylenmişti. Kiralık olarak kullandığı tespit edilen adreslerde de tespitler yapılması planlanmıştı. Şimdi birçok kiracıya kiralarla alakalı yazılar geliyor. Bu yazılar özellikle Maliye Bakanlığı’nın vergi dairelerinde Denetim Grup Müdürlükleri’nden gönderiliyor. Denetim Grup Müdürlükleri’nden gönderilen yazılarda görüşme mektubu çerçevesinde kira ödemenizle ilgili olarak ‘şu adreslerde, şu belgelerle bulunun’ şekli ile kiracılar görüşmeye davet ediliyor" dedi.

İSTENEN EVRAKLARI AÇIKLADI

İstenilen belgelerin neler olduğunu da açıklayan Mustafa Hakan Özelmacıklı; "İstenilen evraklarda taraflar arasında yapılmış kira sözleşmeleri, banka ödeme dekontları, IBAN bilgileri talep edilen bilgiler diyebiliriz. Bu kiracılardan talep edilen belgelerdir. Görüşmelere kiracıların gelmesi bekleniyor. İstatistiklere baktığımızda 7 milyona yakın kiracının bulunduğunu görüyoruz. Gelir ve yaşam koşulları araştırma sonuçlarına göre 2022 yılında konutun mülkiyet durumu incelendiğinde hanehalkının yüzde 27’ye yakın bir kısmının kiracı olduğu görülüyor. Bu noktada 7 milyona yakın kiracı içerisinde beyanname veren sayısı oldukça az" sözlerine yer verdi.

"4.5 MİLYONA YAKIN MÜKELLEFİN BEYANI VERİLMEDİ GÖRÜNÜYOR"

Türkiye'de 2024 yılı Ocak ayı itibariyle gayrimenkul sermaye iradı sayısının 2 milyon 223 bin seviyesinde olduğunu söyleyen Özelmacıklı; "2024 yılı Ocak ayında Gelir İdaresi Başkanlığı’nın verilerine göre ülkemizdeki gayrimenkul sermaye iradı sayısı 2 milyon 223 bin seviyesinde. Bu açıdan baktığımızda yaklaşık 4.5 milyona yakın mükellefin beyanı verilmiyor gözüküyor" açıklamasında bulundu.

"BİLGİ VE BELGELERİ İBRAZ ETMEK ZORUNDALAR"

Önemli bir kısımda gelir vergisinin beyan edilmediğini gördüklerini ifade eden Gayrimenkul danışmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı; "Denetimlerde çok önemli bir rol oynayacak, gerek istisnadan faydalanılamamasına gerekse de geçmiş dönemlere ait ek vergi tahsilat yapılmasına neden olacak diyebiliriz. Tebligat eline ulaşan kiracılar aslında ödedikleri kira bedellerini kira açıklaması yazmadan da olsa gidip beyan etmekle yükümlüdürler. Burada bilgi ve belge saklamak doğru bir süreç değildir. Görüşmelere katılarak istenilen bilgi ve belgeleri ibraz etmek zorundalar" dedi.

"VERGİ İNCELEMESİ ORTAYA ÇIKABİLİR"

"Vergi incelemesinden maksat ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve bunların tahsilini sağlamak olarak özetleyebiliriz" diyerek sözlerine devam eden Özelmacıklı; "Vergi Denetim Kurulu tarafından yapılan araştırmalarda herhangi bir inceleme ya da denetimden dolayı vergi incelemesi gereği ortaya çıkabilir. Defter ve belgelerin ibraz edilmemesi halinde vergi matrahları takdir edilebilir. Burada bir hesap hareketi vb üzerinden takdirde bulunabilir. Vergi Usul Kanunu’na göre özel usulsüzlük cezası kesilebilir" açıklamasında bulundu.

"KİRACILARA CEZALAR KESİLEBİLİR"

İş yeri ve konut kiralamalarına ilişkin yapılacak tahsilat ödemelerinin banka veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle ibraz edilmesi gelir vergisi genel tebliğine göre zorunlu olduğunu belirten Gayrimenkul danışmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, "Konutlarda 500 TL ve üzeri kısa vadeli kiralamalarda tutara bakılmaksızın tüm kiraların banka üzerinden yatırılması gerekiyor. İş yerlerinde miktar sınırlaması olmadan kiraların bankadan yatması gerekiyor. Yatırılan paralar havale olabilir, kredi kartı vb olabilir. Bu belgelerin ibrazı internet şubelerinden ve benzerinden alınabilir. Kiracının kiralarını bu şekilde yatırmaması her bir işlem için Vergi Usul Kanunu’nun 355’inci maddesinin o yıl için belirlenen miktardan az olmamak üzere işleme konu tutarın yüzde 5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. 10 bin TL kirası olan bir yerin kirasını bankadan yatırmağı için kiracılara burada yüzde 5 yani 500 lira ceza kesilebilir" sözlerine yer verdi.