Anestezi Nedir? (Lokal & Genel)
Anestezi cerrahi ya da tıbbi bir işlem sırasında ağrı hissini ortadan kaldırmak için kullanılan bir tıbbi yöntemdir. Yunanca duyunun yokluğu anlamına gelen anestezi işlem sırasında nasıl bir etki yaratır merak edenler için liste yapıldı.
Cerrahi yöntemler arasında yer alan Anestezi araştırmaları hızlandı. Tıbbi bir işlem sırasında ağrı hissini ortadan kaldırmak için kullanılan Anestezi yöntemleri sağlık araştırmalarında yer aldı. Yunanca duyunun yokluğu anlamına gelen anestezi işlemi sırasında, öncesinde ve sonrasında dikkat edilmesi gereken noktalar sizler için araştırıldı. Bu yazımızda Anestezi işleminde uygulanacak püf noktaları derleyeceğiz.
Anestezi Nedir, Ne Demek?
Anestezi, cerrahi ya da tıbbi bir işlem sırasında ağrı hissini ortadan kaldırmak için kullanılan bir tıbbi yöntemdir. Yunanca kökenli bir kelime olan "anesthesia", "duyunun yokluğu" anlamına gelir. Anestezi uygulandığında kişi tamamen veya kısmen ağrı hissetmez.
Anestezi Ne Yapar?
Anestezi hastanın bilinçli veya bilinçsiz şekilde ağrı hissetmemesini sağlar. Uygulanan anestezi türüne göre şunları yapabilir;
- Ağrı hissini ortadan kaldırır.
- Kas gevşemesi sağlar.
- Bazı durumlarda bilinç kaybı oluşturur.
- Refleksleri baskılar.
- Bu sayede cerrahi işlemler güvenli ve konforlu şekilde yapılabilir.
Anestezi Nasıl Yapılır?
Anestezi türüne göre uygulama şekilleri değişiyor. İşte anestezi türleri;
- Lokal anestezi: Enjeksiyonla, genellikle deri altına yapılır. Sadece ilgili bölge uyuşur.
- Bölgesel (rejyonel) anestezi: Sinir blokajları veya spinal/epidural gibi yöntemlerle yapılır. Vücudun belirli bir bölgesi uyuşur.
- Genel anestezi: İlaçlar damar yoluyla veya solunum yoluyla verilir. Kişi tamamen bilincini kaybeder ve hiçbir şey hissetmez.
Anestezi ve Narkozun Farkı Nedir?
Anestezi genel bir terimdir ve hem lokal hem rejyonel hem de genel uyuşturma yöntemlerini kapsar. Narkoz genellikle halk arasında kullanılan bir terimdir. Yalnızca genel anestezi anlamında kullanılır. Tıbbi olarak bilinç kaybı oluşturan anestezidir.
Lokal Anestezi Nedir?
Lokal anestezi sadece vücudun küçük bir bölgesinin uyuşturulmasıdır. Kişinin bilinci açıktır ve sadece işlem yapılan bölge ağrı hissetmez. Diş tedavileri gibi küçük cerrahiler bu yöntemle yapılabilir.
Genel Anestezi Nedir?
Genel anestezi kişiyi tamamen bilinçsiz hale getiren bir anestezi türüdür. Ağrı duyusu ortadan kalkar, kişi işlem sırasında hiçbir şey hissetmez veya hatırlamaz. Büyük ameliyatlarda tercih edilir. Solunum, kalp ritmi gibi hayati fonksiyonlar anestezi uzmanı tarafından sürekli izlenir.
Narkoz Nedir?
Narkoz tıbbi olarak genel anestezi ile aynı anlama gelir. Halk arasında, bilincin kaybedildiği ve uyutularak yapılan ameliyatlarda narkoz verdiler şeklinde ifade edilir.
Anestezi Ne Yapar?
- Ağrıyı engeller.
- Cerrahi müdahale sırasında konfor sağlar.
- Bilinç ve hareketi kontrol eder.
- Refleksleri baskılar.
Anestezi Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
Anestezi sırasında dikkat edilmesi gereken unsurlar, hastanın güvenliği ve başarılı bir cerrahi sürecin sağlanması açısından çok kritiktir. Anestezi öncesi, sırası ve sonrası dikkat edilmesi gereken temel noktalar bulunuyor. İşte anestezi öncesi dikkat edilmesi gerekenler..
- Tıbbi öykü alınmalı: Kronik hastalıklar (kalp, tansiyon, şeker, astım vb.)
- Alerji durumu: İlaç, lateks, antibiyotik gibi maddelere karşı
- Geçmiş anestezi deneyimleri
- Kan tahlilleri ve görüntüleme sonuçları değerlendirilmelidir
Açlık Süresi
- Ameliyattan en az 6-8 saat önce yemek yememeli
- 2 saat öncesine kadar sadece su içilmesine izin verilebilir (duruma göre değişir)
İlaçların Gözden Geçirilmesi
- Hasta düzenli ilaç kullanıyorsa (örneğin tansiyon, kan sulandırıcı), bunların ameliyat öncesinde kesilip kesilmeyeceğine anestezi uzmanı karar vermelidir.
Anestezi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Monitörizasyon
- Kalp ritmi (EKG), oksijen satürasyonu, kan basıncı ve solunum sürekli olarak izlenmelidir.
- Gerekirse idrar çıkışı ve vücut sıcaklığı da takip edilir.
Uygun Anestezi Dozu
- Hastanın yaşı, kilosu ve genel durumu dikkate alınarak uygun dozda anestezik verilmelidir.
- Aşırı doz, solunum veya dolaşım depresyonuna yol açabilir.
Hava Yolu Güvenliği
- Entübasyon (soluk borusuna tüp yerleştirme) gerekirse dikkatli yapılmalı
- Aspirasyon (mide içeriğinin akciğere kaçması) riski kontrol edilmeli.