Hüseyin Akbulut'tan 'nadir toprak elementleri' açıklaması: Hayati öneme sahip

Güzel Parti Genel Başkanı Hüseyin Akbulut, son günlerde gündem olan nadir toprak elementleri konusuyla ilgili basın açıklaması gerçekleştirdi. Akbulut tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Son dönemde uluslararası liderlerin nadir toprak elementleri (critical minerals / rare earths) üzerine yaptığı beyanlar ve küresel tedarik dinamiklerindeki çalkantılar, bu stratejik kaynakların bir ülkenin teknolojik bağımsızlığı ve milli güvenliği açısından ne denli hayati olduğunu bir kez daha göstermiştir. Örneğin ABD yönetimi, önümüzdeki dönemde kritik minerallerde üretim artışı yaşayacaklarını ve arzda önemli değişiklikler olacağını ilan etmiştir.

Güzel Parti olarak açıkça ve net bir politikayı kamuoyuna duyuruyoruz:

1. Milli egemenlik ilkesi: Türkiye topraklarında tespit edilen nadir toprak elementleri ve diğer stratejik mineraller hiçbir koşulda peşkeş çekilmeyecektir; rezervlerin ve üretimin denetimi, kontrolü ve nihai kararı milletimizin temsilcilerinin (TBMM) onayından geçmeden hiçbir yabancı ülkeye veya şirket grubuna devredilmeyecektir.

2. Tam şeffaflık ve hesap verebilirlik: Tespit, işletme hakları, çevresel etki değerlendirmeleri ve iş planları halka ve parlamentoya açık olacaktır. Herhangi bir yabancı ortaklık ya da teknoloji transferi önerisi meclis onayı ve bağımsız çevre + jeoloji denetim raporu şartına bağlanacaktır.

3. Katma değer ve yerli sanayi: Ham madde ihracatı yerine, rezervlerin ülke içinde işlenmesi, nadir toprakların rafine edilmesi ve mıknatıs/elektronik sanayi gibi katma değer yaratan sektörlerin ülkemizde kurulması önceliğimizdir. Böylece iş, teknoloji transferi ve vergi geliri ülkemizde kalacaktır.

4. Çevre ve sosyal yükümlülükler: Madencilik ve işleme faaliyetleri uluslararası çevre standartlarına uygun, yerel halkın haklarını koruyan ve rehabilitasyon-taahhüdü içeren modellerle yürütülecektir.

5. Stratejik rezerv ve ortak savunma politikası: Kritik mineraller stratejik rezerv kapsamına alınacak; gerektiğinde milli güvenlik sebepleriyle ihracat yasakları ve kısıtlamaları uygulanacaktır.

Neden bu açıklama gerekli?

Küresel tedarik zincirinde Çin hâlen işleme ve rafinaj kapasitesiyle büyük üstünlüğe sahiptir; birçok ülke Çin’in arz yönlendirmelerine bağımlı. Bu durum, teknolojik ürünlerin, savunma ve yeşil dönüşüm ekipmanlarının tedarikinde risk yaratmaktadır.

Türkiye’de son yıllarda yapılan keşifler ve açıklamalar, ülkemizin bu alanda önemli potansiyele sahip olduğunu göstermektedir; bu potansiyel ulusal çıkarlarımız doğrultusunda değerlendirilmelidir.

Diğer ülkeler (ABD, Avustralya vb.) kendi tedariklerini çeşitlendirmek için yeni anlaşma ve destek paketleri açıklamaktadır; bu küresel rekabet ortamında Türkiye’nin kendi stratejisini derhal belirlemesi önemlidir.

Hemen atacağımız adımlar (önerimiz)

• TBMM’de “Kritik Mineraller ve Nadir Topraklar Kanunu” taslağı hazırlanması ve hızlıca görüşülmesi.
• Bağımsız uluslararası ve yerel jeolojik + çevresel inceleme ekiplerinin derhal sahaya yönlendirilmesi.
• Milli Rafineri ve İşleme Tesisi kurulum modellerinin (kamu-özel ortaklığı, devlet şirketi, teknoloji ortaklığı şartları) teknik-ekonomik fizibilitesinin hazırlanması.
• Yerel istihdam, teknoloji transferi ve çevresel rehabilitasyon garantileri içeren ihale ve sözleşme şablonlarının oluşturulması.

Güzel Parti olarak milli çıkarları korumak, halkımızın refahını artırmak ve çevresel sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla bu konuda tüm siyasi partilerle, sivil toplumla ve uzmanlarla iş birliği yapmaya hazırız."